Obszar zastosowania:
”PROBLEMY
Istnieją różne rodzaje trudności w uczeniu się, które dotykają wielu dzieci (4-6%). Problemy te nie wynikają z niedostatków inteligencji, złych warunków społeczno-bytowych czy problemów natury psychologiczno-emocjonalnej. Trudności te mają podłoże neurobiologiczne i zakłada się, że są rezultatem nieprawidłowego rozwoju określonych okolic mózgu w okresie prenatalnym.
Trudności w uczeniu się to np. dysleksja (dotyczy czytania), dysortografia (obejmuje związek dźwięków z ich zapisem w postaci liter) czy dyspraksja (problemy ze stosowaniem i koordynacją wyuczonych czynności). Trudności te obejmują też dysfazję (dotyczy mowy) oraz dyskalkulię (obejmuje działania matematyczne i liczby).
Metoda TOMATISA® opiera się na plastyczności obwodów neuronalnych zaangażowanych w odczyt i analizę dźwięków, jak również tych, które odpowiadają za motorykę, równowagę i koordynację. Metoda TOMATISA® może pomóc dziecku w rozwinięciu strategii kompensacyjnych, które pozwolą mu radzić sobie z trudnościami w nauce i zaburzeniami mowy. Metoda TOMATISA® nie eliminuje całkowicie tych problemów, ale pomaga lepiej sobie z nimi radzić i skuteczniej je pokonywać.
Wpływając na plastyczność obwodów nerwowych zaangażowanych w odkodowanie i analizę dźwięków, jak również tych, które odpowiadają za motorykę, równowagę i koordynację, Metoda TOMATISA® może pomóc dzieciom i dorosłym w rozwijaniu strategii kompensacyjnych w przypadku problemów w nauce i zaburzeń mowy .
”ZAKŁÓCENIA
Słuchanie, czyli umiejętność „dostrojenia” słyszenia, jest uzależnione od uwagi słuchowej. Wynikiem zaburzenia lub nieprawidłowego rozwoju tej umiejętności są nie tylko problemy w dziedzinie rozróżniania i lokalizacji dźwięków oraz lateralizacji słuchowej, ale także utrata zdolności do odróżnienia komunikatu dźwiękowego od otaczającego hałasu. Niemożliwe staje się także nadanie znaczenia temu komunikatowi. Wszystko to może wpływać na zdolność dziecka do skupiania uwagi na poleceniach nauczyciela, do zapamiętywania usłyszanych wiadomości lub nawet do poprawnego rozumienia przekazywanego komunikatu. Prawidłowe słuchanie odgrywa ważną rolę w procesie czytania: to dźwięki nadają znaczenie literom. Niska jakość słuchania wywiera duży wpływ na zdolność dziecka do uczenia się.
Metoda TOMATISA® polega na emisji kontrastów dźwiękowych, których celem jest stałe zaskakiwanie mózgu, umożliwiające utrzymanie go w stanie pobudzenia. Celem tego działania jest wsparcie rozwoju automatycznych mechanizmów wykrywania zmian, co w efekcie poprawia umiejętność skupiania uwagi.
”ZABURZENIA
Mózg ma także tendencję do bronienia się, jeżeli otoczenie zewnętrzne jest przez nas postrzegane jako agresywne. Tak dzieje się w przypadku osób zmuszonych do stawienia czoła zmianom rytmu życia, zwiększonej odpowiedzialności lub w sytuacjach utraty wsparcia rodzinnego czy presji społecznej.
O ile powszechnie za ważną uważa się potrzebę ćwiczeń dla utrzymania dobrej kondycji fizycznej, to nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, jak ważne są ćwiczenia dla naszego mózgu. Mózg stymulowany wysyłanymi mu informacjami sensorycznymi może nas dynamizować lub odprężać. Ponieważ ucho jest najważniejszym kanałem przekazu informacji sensorycznych w ludzkim ciele, łatwo zrozumieć jego kluczową rolę w stymulacji mózgu. Aktywizacja ta może być niewystarczająca w przypadku uruchomienia przez nas mechanizmów obronnych . Mechanizmy te mogą zostać uruchomione w przypadku jednorazowego wydarzenia o charakterze traumatycznym zwanego szokiem emocjonalnym.
Oddziałując na system limbiczny i przednią część kory mózgowej Metoda TOMATISA ®przyczynia się do regulacji zakłóceń emocjonalnych takich jak depresja czy stany lękowe. Ma ona także wpływ na bezpośrednie i skuteczne łagodzenie stresu.
”PROBLEMY
Trudności w komunikowaniu się mogą przybierać bardzo różnorodne formy. Może to być np. niezdolność do zaakceptowania neutralnych dźwięków z otoczenia: klakson samochodowy, trzaśnięcie drzwiami, gwar w restauracji czy nawet znane nam głosy kolegów z pracy, rodziców lub przyjaciół, które w przypadku zaburzeń funkcji słuchania są postrzegane jako agresywne. W innych przypadkach niemożliwym będzie użycie własnego głosu jako prawdziwego narzędzia komunikacji, wynikające z braku opanowania jego elementów prozodycznych: intonacji, fleksji, rytmu, akcentu itd. Głos takiej osoby będzie wówczas postrzegany jako zimny, agresywny lub pozbawiony wszelkiej ekspresji.
Głęboko zakorzenione zakłócenia słuchu mogą doprowadzić do całkowitej utraty woli słuchania, a to z kolei do utraty chęci komunikowania się z powodu zaniechania lub braku wiary we własne możliwości skutecznej komunikacji. Metoda Tomatisa® wpływa skutecznie na komunikowanie się, poprawiając recepcję i emisję dźwięku.
”ZABURZENIA
Trudności psychomotoryczne dotyczą wykonywania gestów mających charakter ogólny . Na przykład, dzieci z tego typu trudnościami będą niezdolne do koordynacji ruchów rąk i nóg w trakcie pływania, będą biegać w nieskoordynowany sposób, będą miały problem z utrzymaniem równowagi stojąc na jednej nodze lub schodząc po schodach. Zaburzenia koordynacji powiązane są, choć w różnym stopniu, z zaburzeniami o typie dysleksji.
Ucho jest nie tylko organem zmysłu odbierającym dźwięki. Odgrywa ono również ważną funkcję motoryczną dzięki organowi ucha wewnętrznego zwanego przedsionkiem. Rolą przedsionka jest nadzorowanie mechanizmów równowagi. Oddziałując bezpośrednio na przedsionek Metoda Tomatisa® oddziałuje bezpośrednio na napięcie mięśniowe, a tym samym na utrzymanie postawy pionowej oraz trudności w lateralizacji. Ponadto, łącząc się z wieloma innymi ośrodkami mózgu, system przedsionkowy odgrywa ważną rolę w mechanizmach rytmu i koordynacji.
Wreszcie, w połączeniu z korą mózgową, przedsionek silnie wpływa na zdolność przemieszczania się w przestrzeni oraz tworzenie schematu własnego ciała. Dlatego Metoda Tomatisa® ma również zastosowanie w problemach z relacjami przestrzennymi i percepcją własnego ciała.
”CAŁOŚCIOWE
Obwody nerwowe łączące ucho z mózgiem zawierają szczególny rodzaj neuronów, tzw. „neurony lustrzane”, które pełnią ważną rolę w budowaniu poznania społecznego, czyli wszystkich procesów umożliwiających przypisanie danej osobie określonych intencji, poglądów, a nawet zrozumienie jej stanu emocjonalnego. Oddziałując na obwody nerwowe, Metoda Tomatisa® zmierza do poprawy naszych zdolności do nawiązywania relacji z innymi ludźmi.
Połączenia nerwowe łączące ucho z mózgiem składają się ze specyficznych neuronów (zarówno sensorycznych, jak i motorycznych) nazywanych „neuronami lustrzanymi”, które odgrywają ważną rolę w budowaniu świadomości społecznej, czyli zespołu procesów umożliwiających przypisanie danej osobie określonych intencji, poglądów, a nawet zrozumienie jej stanu emocjonalnego.
Oddziałując na obwody nerwowe, Metoda Tomatisa® zmierza do poprawy zdolności komunikowania się, jak i poprawy naszych zdolności do nawiązywania relacji z innymi ludźmi.
”ROZWÓJ
Ucho ludzkie spełnia funkcję “doładowania korowego.” Potrzebuje więc ono stymulacji w celu dostarczenia energii mózgowi i ciału. Dźwięk jest nam niezbędny do rozwoju osobistego. Im bogatszy w wysokie tony harmoniczne, tym skuteczniejsze jest jego oddziaływanie. Dźwięki bogate w wysokie tony harmoniczne stymulują obszar mózgu nazywany “ układem siatkowatym ”, który kontroluje ogólny poziom aktywności mózgu. Kładąc nacisk na przekazywanie dźwięków wysokich, których oddziaływanie jednocześnie dynamizuje mózg i relaksuje ciało, Metoda Tomatisa® pozytywnie wpływa na rozwój osobisty i dobre samopoczucie.
”LEPSZY
Podstawowa zasada Metody Tomatisa® głosi, że każda zmiana dotycząca mechanizmów odbioru i analizy komunikatu dźwiękowego ma skutki dla sposobu odtworzenia tego komunikatu, czy to w mowie, śpiewie, czy za pośrednictwem instrumentu muzycznego.
Ponadto dobra jakość głosu wymaga nie tylko dobrego słyszenia dźwięku pochodzącego z zewnątrz, ale także, a może przede wszystkim, dobrego słyszenia samego siebie. To z kolei oznacza zdolność do używania własnego głosu jako źródła dźwiękowego, które potrafimy odpowiednio analizować i kontrolować w zakresie natężenia i jakości. Takie autosłuchanie ma jednak miejsce tylko pod warunkiem, że odbierane wibracje dźwiękowe są odpowiednio regulowane w przewodnictwie kostnym, które jest przewodnictwem dźwięku przez układ kostny całego ciała, a w szczególności przez czaszkę.
”PRZYGOTOWANIE
Metoda Tomatisa® wspiera przyszłe mamy przez cały okres ciąży.
Dobrze wiadomo, że matka oczekująca swojego dziecka przekazuje mu cała paletę stanów emocjonalnych, zarówno negatywnych jak i pozytywnych. Dlatego ważne jest, aby w tym wyjątkowym okresie przyszła matka znajdowała się w możliwie jak najlepszych warunkach spokoju i odprężenia. Co więcej, głos matki jest odbierany przez płód i staje się on rodzajem pierwotnej „afektywnej substancji dźwiękowej”, która ma zasadniczy wpływ na rozwój fizyczny i psychiczny dziecka.
Profesor Kloptenstein z Vesoul we Francji przeprowadzał badania w klinice położniczej na temat zastosowania metody Tomatisa® u kobiet w ciąży i nowowrodków. Zastosowanie metody przyniosło widoczne efekty. Noworodki były bardziej ożywione, lepiej śpiące, nie płaczące po nocach i bardziej wsłuchujące się w swoje mamy. Umieralność noworodków…Czytaj więcej…
w tej klinice po zastosowaniu metody Tomatisa spadła do 0 w ciągu 2 ostatnich lat, podczas gdy w okolicznych szpitalach wynosiła ona 13 na 1000.
Metoda ta zastosowana u młodych mam zmniejsza niepokój. Kobiety po seansach są mniej spięte i bardziej współpracujące z personelem medycznym. Potrafią odpoczywać między skurczami. Zaobserwowano więcej prawidłowych ustawień płodu-główką do przodu.
Dziecko słyszy głos matki jeszcze przed narodzeniem. Jest to dźwięk filtrowany ponieważ odbieramy go w środowisku wodnym, przekazywany jest drogą kostną przez miednicę, która działa jako pudło rezonansowe. Profesor Tomatis studiował ten problem, badał filtry i stwierdził, że w takich warunkach przekazywane są wyłącznie wysokie dźwięki.
Rezultaty badań przeprowadzonych w klinice położniczej w Vesoul we Francji:
Kobiety bez przygotowania | Kobiety po szkole rodzenia | Kobiety po terapii metodą Tomatisa | |
Średni czas porodu | 4 godz. | 3,3 godz. | 3,3 godz. |
Cięcia cesarskie | 15% | 13% | 4% |
Porody naturalne | 50% | 46% | 60% |
W specjalistycznej klinice wcześniaków w Monachium prof. Rigen również używa metody Tomatis i mógł porównać efekt stymulacji na 3 wcześniakach, każdy ważył poniżej 1 kg. Pierwszy został poddany tylko tradycyjnym metodom leczenia-serce biło mu wolno i leżał w bezruchu. W dwóch pozostałych dzieci stymulowanych metodą Tomatisa- puls wynosił 140, były bardziej ożywione, rozbudzone, a jeden z nich próbował podnosić głowę. Efekty stosowania metody:
- Skrócenie czasu porodu
- Zmniejszenie ilości cesarskich cięć
- Zmniejszenie ilości problemów okołoporodowych
- Lepsze samopoczucie przyszłych matek
- Spokojniej śpiące noworodki
”PRZYSWAJANIE
Rozwijając się, dziecko powinno się nauczyć wybierać te elementy dźwiękowe, które współgrają z jego środowiskiem językowym, i jednocześnie pomijać elementy nieobecne w strukturach fonetycznych, z którymi styka się na co dzień. Dziecko przyswaja kod językowy, dostosowując się do struktur dźwiękowych języka ojczystego. Ponieważ jednak ten kod jest charakterystyczny dla danego języka, szybko staje się hamulcem dla nauki języka obcego o tyle, o ile dźwięki języka obcego różnią się od wzorców języka ojczystego, przyswojonego w dzieciństwie. Język jest przede wszystkim rodzajem muzyki, czyli zestawem szczególnych dźwięków i rytmów. Stanowią one podstawę dźwiękową, na której opiera się cała reszta nabytych umiejętności językowych (np. leksykalnych, składniowych i semantycznych).
Celem Metody Tomatisa® jest dać każdej osobie, która pragnie nauczyć się języka obcego, możliwość rzeczywistego przyswojenia sobie jego rytmów i dźwięków. Umożliwienie uchu skutecznej adaptacji do nowych rytmów i dźwięków pozwala je poprawnie analizować i odtwarzać. Praca nad tym polega również na wyzwoleniu się od nawyków rytmicznych i dźwiękowych własnego języka, gdyż często wpływają one negatywnie na zdolność nauczenia się języka obcego.